Op zoek naar wilde … ‘paddenstoelen’

Telkens opnieuw ga ik op zoek naar inspirerende ervaringen met de natuur. Het verlangen ontstaat vooral als we beseffen dat we te weinig tijd aan ons eigen creatieve leven besteden of aan de dingen waar we echt om geven. Op zoek gaan naar ‘wilde paddenstoelen’ vervult dat verlangen en brengt me terug bij de ontembare natuur, bij mezelf. Het wakkert onze instincten aan: ons reukvermogen wordt sterker, we zien beter en intuïtief voelen we aan waar we moeten zoeken.

De herfst is een zalige periode voor ‘wilde paddenstoelen’. Zondagochtend gaan we naar de markt in Watermaal-Bosvoorde, waar de wilde paddenstoelen in overvloed worden aangeboden, in prachtige mandjes en in alle kleuren en geuren. ’s Middags trekken we de laarzen aan voor een stevige herfstwandeling met een bevriende boswachter uit Waals-Brabant. Mijn geluk kan niet op als ik al is het maar één eetbare paddenstoel heb gevonden. ’s Avonds is het volop genieten van de oogst van de dag. Terwijl Paul de open haard aanmaakt, bereid ik een heerlijk avondmaal met de paddenstoelen. En bij een glaasje rode wijn vertel ik wilde verhalen over mijn zoektocht naar paddenstoelen.

Van paddenstoelen gaat iets mysterieus uit, iets magisch. Ze zijn een bron van inspiratie voor veel sprookjes en verhalen. Ze spreken al eeuwenlang tot onze verbeelding, omdat ze ontembaar zijn, omdat ze wild zijn. Hun merkwaardige vormen, kleuren en willekeurige groei zijn ongrijpbaar. Zelfs wetenschappers zijn er nog altijd niet uit of paddenstoelen eigenlijk wel planten zijn, ze lijken uit een andere wereld te komen. In elk geval zijn ze een echt godsgeschenk. Ze zijn ongelooflijk veelzijdig: je kunt ze bakken, grillen, stoven, rauw eten en ze combineren met zowat alles: kaas, vis, vlees of pasta. Ze zijn buitengewoon geurig en ze voegen niet alleen smaak toe maar zuigen ook de aroma’s op waarin ze worden gesmoord.

Maar paddenstoelen kunnen verraderlijk zijn, sommige zien er bijzonder aantrekkelijk uit maar zijn absoluut dodelijk, zoals de groene knolamaniet (verantwoordelijk voor de meeste dodelijke ongevallen met paddenstoelen). Ook dit aspect draagt bij tot hun ‘meesterlijke’ reputatie. Wie paddenstoelen plukt, moet heel goed weten waarmee hij/zij bezig is of moet zich laten bijstaan door een kenner. Vertrouw vooral niet op het uiterlijk van een paddenstoel maar op de kennis van een deskundige. In Vlaanderen is het trouwens verboden zelf paddenstoelen te plukken.

Er wordt veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de geneeskundige krachten van paddenstoelen, zodat zelfs de nuchtere westerlingen er niet meer om heen kunnen. Zo is bewezen dat sommige soorten, zoals de shiitake en oesterzwammen, bijzonder rijk zijn aan lentinaan, een complexe suiker die een sterke kankerwerende werking heeft. Lentinaan stimuleert daarnaast de aanmaak van witte bloedlichaampjes, de sleutelcellen van ons immuunsysteem. Ook onze gewone Parijse champignons bevatten stoffen die de ontwikkeling van bepaalde kankers vertragen door de kankercellen rechtstreeks aan te vallen en hen te dwingen te sterven.